Hz idris /Hermes/Thot &Terzilik mesleği
Mezopotamya'da "İdris", Antik Misirda "Thot" ,antik Yunanda "Hermes" Makedonyalı iskenderin aşçısı Andreas vb. olarak bilinen kahramanların aynı kişiler olduğuna dair rivayetler var..
Ancak biz insanlığın beşiği ,tarım hayvancılık vb yerleşik yasam kavramlarının şekillendiği coğrafya'ya giderek terziliğe,terziliğin kökenine ;dolayısıyla ilk terzi idris'in coğrafyaya Mezopotamya 'ya gidelim istedik.
Eğer hakikati arıyorsanız ;güncellin algısından ,şemasından çıkmak zorundasınız;bunu yapabilmenin tek yolu da dildir,kavramdır..Çağımızın ,özelikle Fransız ihtilalinden sonraki milliyetçi dönemin ,her şey de olduğu gibi dilde de suistimalleri dezenformasyonları olmuş; Kavrama taban tabana zıt anlam yüklemeleri olmuştur ideolojik sebeblerden ..Siyasal anlamda hakim dil ve kültürler uluslaşmalarını tamamlamak,buna tarihsellik atfetmek adına kavramlara sahip çıkmıştır ..Eski zamanın klasik ekonomik sömürgeciliğine yeni dönemde kültür sömürgeciliği de eklenmiş; ancak hala açıkları olmasına karşı (aynı dil ailesinden ;kuzen halkların siyasal anlamda güçlü ve örgütlü olanların kavrama tek taraflı sahip çıkışı gibi) etimoloji bu kültür ve dil gaspını önlemekte oldukça mahirdir..
Mesela "Terzi" kelimesi hatırı sayılır dilde aynı ve yakın anlamlar içerir..Tarihçilerin konsesuse vardıkları nokta,bu mesleğin Mezopotamya'da ortaya çıktığı yönündedir..Mitlere göre de ilk terzi Hz İdris'tir zannımca kendisine hazret sifatını konforlayan, mesleğin dönemindeki algısıdır..Tahmini İÖ 10.000 'li yıllar'da yaşadığı düşünülen bir figürden bahsediyoruz; insan henüz yerleşmiş ; donarak ölebilen ya da en azından giysi gibi bir yeniliğin, yaprak ve hayvan derilerinin ,
işlenmemiş,konfor ve manevra sağlamayan unsurların yerine daha geçmediği yıllar yani,doğal olarak 1.tekstil devrimi diyebileceğimiz bir yenilikten bahsedebiliriz;bu devrimi yapan , öncülük eden biri;bu bir kavmin,kabilenin şefi ya da üyesi olsun farketmez saygınlık kazanır ..
Kelimenin kökenine baktığımızda en eski kökeni Pahle diye görsek de günümüzde de bu kavram vb'leriyle etmilojik çalışma yapacak orijinalliğini,naifliğini kaybetmemiş nadir dillerden biridir Kürtçe.... Terzilik kavramı codex comanicusta Derzi diye geçer , kök olarak iğne referans gösterilir.
Der-z-i diye sırasına uygun kökler almıştır ,Der :kapı bir seyin çıktığı yer kaynak,Derz:çatlak Derzi :çatlağa ait
Döneminde eşya yapımında , volkan camı (obsidyen) volkanik çatlaklardan elde edilirdi..Bunu ilkel ameliyatlarda, günlük hayatta iğne olarak ,bıçak olarak ,av için ok başına takmak suretiyle sivriliğinden ve keskinliginden tarımda ve hayvancılıkta , kürk kırpma soyma vb yararlanıldiği biliniyor..
Derzi, derzden(çatlak/obsidyen) günümüzde bile Kürtçenin nerdeyse bütün lehcelerinde iğne için kullanilir, sadece ertuş bölgesinde iğne için değilde ip için derzi isimlemdirmesi yapilir bu da bu mesleğin etimolijisine uygundur.
İngilizcede de Aryenik etkiyle ya da sonradan da olabilir bu meslek "dress "olarak bilinir ve aynı etimolojik kökenden türer..İdris'de bu aleti kullanmak suretiyle dikim mesleğini icra eden bir sifatı ifade eder ,tıpkı sirf omuzlarının genişliğinden Platon diye sifatlandırılan aristoklesin hikayesi gibi bir durum vardır ;ancak biz Hz idrisi sadece derzi /terzi diye biliriz..
Mısırda ve Antik Yunan'da değişik misyon ve adlandirmalar almıştır;ancak Kur'an da Şit'in oğlu olarak geçer.. İlk kez onun döneminde insanların hayvan derileri giymekten kurtuldukları söylenir. Kumaşı bulduğu ve yazı yazmayı geliştirdiği söylenir. İslam inancina göre kat gökte yaşamaya devam etmektedir.
Yorumlar
Yorum Gönder